SO SÁNH THÔNG TƯ 99/2025/TT-BTC VÀ THÔNG TƯ 200/2014/TT-BTC

• TT 200: Hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp theo VAS, chưa gắn chặt IFRS.
• TT 99/2025: Tiệm cận IFRS, nhấn mạnh bản chất hơn hình thức, phản ánh trung thực và minh bạch.

2) Nguyên tắc kế toán và ghi nhận

• TT 99 cho phép áp dụng linh hoạt theo bản chất giao dịch, ví dụ:
  • Ghi nhận doanh thu khi quyền kiểm soát được chuyển giao (khác với “rủi ro & lợi ích” ở TT 200).
  • Chi phí đi vay, tổn thất tài sản tài chính, dự phòng phản ánh theo giá trị hiện tại hoặc tổn thất kỳ vọng (ECL) – gần IFRS 9.

3) Hệ thống tài khoản kế toán

• TT 200: Hệ thống tài khoản 3 cấp (1–2–3) theo Phụ lục 1.
• TT 99:
  • Tinh giản & gom nhóm (bỏ/sáp nhập/đổi tên các TK như 142, 335, 811, 821, 911,…).
  • Cho phép doanh nghiệp mở TK chi tiết theo nhu cầu quản trị, không cần xin phép Bộ Tài chính.
  • Thay đổi phản ánh một số TK nhạy cảm về thuế:
    • TK 333 – Theo dõi tạm nộp, điều chỉnh và chênh lệch thuế TNDN kế toán vs thực tế.
    • TK 821 – Tách thuế hiện hành và thuế hoãn lại; yêu cầu thuyết minh trong BCTC.

4) Báo cáo tài chính (BCTC)

• TT 200: 4 báo cáo cơ bản (CĐKT, KQKD, LCTT, Thuyết minh).
• TT 99:
  • Giữ 4 báo cáo nhưng điều chỉnh chỉ tiêu:
    • Bổ sung cột Giá trị hợp lý cho tài sản đầu tư/công cụ tài chính.
    • Gộp/bỏ chỉ tiêu không trọng yếu.
    • BCKQKD có OCI (thu nhập toàn diện khác).
  • Thuyết minh chi tiết chính sách & ước tính kế toán, và ảnh hưởng thay đổi chính sách tới kỳ sau.

5) Ghi nhận và trình bày thuế TNDN

• TT 200: Chỉ phản ánh thuế hiện hành.
• TT 99: Bổ sung thuế hoãn lại (Deferred Tax) theo chuẩn quốc tế.

6) Giao dịch liên kết và công cụ tài chính

• Kế toán hợp đồng thuê theo nguyên tắc quyền sử dụng tài sản (ROU) – gần IFRS 16.
• Hướng dẫn tách biệt với công cụ phái sinh, hợp đồng tương lai, quyền chọn (TT 200 chưa có).
• Giao dịch với bên liên kết phải thuyết minh (liên quan Nghị định 132/2020/NĐ-CP).

7) Chuyển đổi đơn vị tiền tệ và báo cáo song song

• TT 99: Doanh nghiệp có giao dịch chủ yếu bằng ngoại tệ được chọn ngoại tệ làm đơn vị kế toán, chỉ cần thông báo cơ quan thuế.
• Khi nộp BCTC cho cơ quan nhà nước, vẫn phải chuyển sang VND theo tỷ giá cuối kỳ.
• TT 200 yêu cầu điều kiện nghiêm ngặt và chấp thuận trước.

8) Ứng dụng công nghệ và lưu trữ dữ liệu

• Cho phép chứng từ điện tử, sổ kế toán điện tử, lưu trữ nâng cao (phù hợp Luật Kế toán 2025).
• Lưu ý định danh chữ ký số, thời hạn lưu trữ, và tính toàn vẹn dữ liệu khi thanh/kiểm tra.

9) Hiệu lực và lộ trình áp dụng

• TT 99/2025/TT-BTC hiệu lực từ kỳ tài chính 01/01/2026.
• Cho phép áp dụng sớm từ 2025 nếu hệ thống và nhân sự sẵn sàng.
• TT 200/2014/TT-BTC hết hiệu lực hoàn toàn kể từ thời điểm trên.

10) Tóm tắt tác động với KẾ TOÁN – THUẾ

11) Tải về & tài liệu triển khai

Gợi ý: Import file vào hệ thống để mapping tài khoản & chỉ tiêu BCTC mới.